
Metale szlachetne
25 maja 2016Metale szlachetne to nazwa zwyczajowa na metale odporne chemicznie. Zalicza się do nich przede wszystkim platynowce (pallad, iryd, osm, rod, ruten oraz platyna) oraz metale z grupy miedziowców: złoto i srebro. Miedź posiada nieco wyższą reaktywność i należy do grupy metali półszlachetnych. Są to metale, które w szeregu napięciowym osiągają wartości dodatnie. Metale szlachetne to metale nieżelazne ciężki .
Metale szlachetne słabo reagują z innymi pierwiastkami, dlatego niemal nie ulegają korozji, nie reagują z wodą. Są także odporne na działanie kwasu solnego o dużym stężeniu i innych kwasów beztlenowych. Ulegają jedynie działaniu kwasów utleniających. Z uwagi na niską reaktywność występują w naturze również w postaci rodzimej.
Złoto w przyrodzie przyjmuje formę piasku, pyłu lub grudek (samorodków). Wydobywa się je w tej chwili głównie w RPA, Rosji i Australii. Niemal 40% światowej produkcji pochodzi jednak z RPA (1500 ton rocznie). W postaci czystej jest metalem miękkim i ciągliwym, więc można go obrabiać plastycznie na zimno. Jest podatne na ścieranie (ze względu na niską twardość). W przemyśle wykorzystuje się przede wszystkim stopy złota o wyższej twardości i właściwościach wytrzymałościowych.
Platyna występuje w naturze w postaci rodzimej oraz stopów z innymi metalami z grupy platynowców. Jej zaletą jest odporność na działanie większości znanych substancji chemicznych. Poddaje się ją obróbce plastycznej na zimno i gorąco. Wykorzystywana jest w jubilerstwie i w technice jako katalizator. Stopy z dodatkiem złota, srebra, palladu, miedzi i irydu stosowane są do produkcji termopar. Platynę wydobywa się przede wszystkim w RPA, Kanadzie, USA, Rosji i Kolumbii.
Srebro charakteryzuje się białą barwą i silnym połyskiem. Jest doskonałym przewodnikiem ciepła i elektryczności. Jest bardzo plastyczna i odporna na działanie wielu kwasów organicznych oraz zasad. W naturze występuje w postaci rodzimej oraz w rudach. Najwięcej srebra wydobywa się w Meksyku, Peru i Stanach Zjednoczonych.
Źródło – skup metali kolorowych